Kuru Temizleme Genel Tanımlar

Kuru Temizleme Nedir ? Kuru Temizleme Nasıl Yapılır ?

Kuru temizleme, tekstil ürünlerinin ve giysilerin uzun ömürlü olması için kumaÅŸların apre, renk ve kalitesini bozmayan maddelerle özel makinalar kullanılarak yapılan temizleme iÅŸlemidir.
Kuru temizleme iÅŸlemi; tekstil üreticilerinin imal ettikleri ürünleri ve ürün üzerinde bulunan tamamlayıcı aksesuarları kuru temizleme, ütüleme ve çekmezlik testi gibi bir takım iÅŸlemlere tabi tuttuktan sonra ürünlere koydukları bakım talimatı doÄŸrultusunda yapılır.
Kuru Temizleme tarihi antik zamanlara, tekstil ürünlerinin kullanım baÅŸlangıcına kadar uzanır. Ä°lk zamanlarında küllü su,amonyak ve bir çeÅŸit killi çamur giysiler üzerindeki yağı çıkarmak için kullanılıyordu. Kuru temizlemenin orijini hakkında çeÅŸitli görüÅŸler olmasına raÄŸmen hepsi bir nokta üzerinde birleÅŸmektedir. Petrol bazlı bir sıvının makine yaÄŸlı bir kumaÅŸ üzerine dökülmesi ve buharlaÅŸmasından sonra lekenin hayret verici bir ÅŸekilde ortadan kaybolması, kuru temizlemenin doÄŸuÅŸu hakkında hemen herkesin üzerinde birleÅŸtiÄŸi tek noktadır. Ä°lk kuru temizleme maÄŸazası 1840 yılında Jolly Belin tarafından Paris'te açılmıştır.
Kuru temizleme, ürünlerin üzerinde bulunan kir ve lekeleri çıkarmak için solvent adı verilen özel bir çözücü ile yapılan temizleme iÅŸlemidir. Kuru temizleme nasıl yapılır sorusunun cevabı; bu iÅŸlemin ismine raÄŸmen tam anlamıyla kuru olmaması ve su yerine solventin kullanılmasıdır.

Buharlı İşlem

Buharlı iÅŸlem, ürünlerin üzerinde bulunan kir ve lekeleri çıkarmak amacıyla özel deterjan, kireçten arındırılmış ve yumuÅŸatılmış su ve kimyasal ilaçlarla yapılan temizleme iÅŸlemidir.
Çamaşır makinesi 1908'de Alva John Fisher tarafından icat edildi. Çamaşır makinesinin içine yatay olarak yerleÅŸtirilmiÅŸ olan metal tambura kirli çamaşırlar konuluyordu. Metal tambur, elektrik yardımıyla döndürülüyor, döndürülmesi sırasında oluÅŸan hareketler çamaşırların sürekli olarak suyla temas ederek temizlenmesini saÄŸlıyordu.

Ütüleme

Ütü iÅŸlemi, ürünlerin kırışıklıklarını düzeltmek için yapılan iÅŸlem. Su buharı ile ÅŸiÅŸen liflerin kırılan molekül baÄŸları, ütü ürünün üzerindeyken düzgün bir ÅŸekilde tekrar baÄŸlanırlar ve ütü kaldırıldığında üründe düzgün bir yüzey oluÅŸtururlar.
Ütünün icadı, 17.yüzyıl baÅŸlarına kadar dayanmaktadır. Giysileri düzleÅŸtirmek için önceleri ısıtılmış ağır taÅŸlar kullanılırdı. Daha sonra kullanılmaya baÅŸlanan ateÅŸte ısıtılan saplı düz demir plakaların ısıyı uzun süre koruyamaması yüzünden demir plakalar oyularak içlerine kömür közü doldururulmaya baÅŸlandı. Kömür konularak ısıtılan bu ütüler ise çok ağırdı. Elektrikli ütüyü icat edense 1888'de Amerikalı Henry Seely oldu. Ä°ki çubuk karbon arasında kurduÄŸu kablolu elektrik köprüsüyle demirin ısınmasını saÄŸlıyordu.

KumaÅŸ Türleri

A) DoÄŸal KumaÅŸlar:

• Yün: Yüksek sıcaklıkta yıkandığında ve kurutucuda kurutulduÄŸunda çeker. Deforme olmaması için asarak deÄŸil düz bir zemin üzerine sererek oda sıcaklığında kurutun. KeçeleÅŸmeye ve sararmaya eÄŸilimlidir.
• Pamuk: Yüksek ısıda yıkandığında çeker. Yıkamalara karşı renk dayanıklılığı fazla deÄŸildir. Ä°lk yıkamada tek başına olmasına dikkat edin. Esnektir ve ütülemeye karşı dayanıklı olmasına raÄŸmen kırışmaya eÄŸilimlidir.
• Keten: Kuru temizleme yaptırılması tavsiye edilir. Ä°lk temizlemede bir ton renk açma ihtimali çok yüksektir. Talimatında yıkama var ise sadece soÄŸuk su ile yıkanmalı ve kurutucuda kurutulmamalıdır. Serin tutar, kırışma eÄŸilimi çok fazladır.
• Ä°pek: Renk dayanıklılığı çok yüksek olmasına raÄŸmen kumaÅŸ dokusu çok hassastır. Deodorant, losyon, parfüm vb alkol içeren maddeler ile tere karşı duyarlıdır. Kuru temizleme giysinizin ömrünü uzatacaktır.

B) Suni KumaÅŸlar:

• Asetat, Rayon Ve Viskoz: DokunuÅŸları oldukça yumuÅŸaktır ve renk dayanıklılıkları yüksektir. Statik elektrik taşırlar.
• Polyester, Naylon Ve Lycra: Isıya karşı çok duyarlıdırlar, ılık su ile yıkanmalı ve ılık ütü yapılmalıdır. Renk dayanıklılıkları yüksektir ve fazla kırışmazlar.

Yukarıda verilen bilgiler saf olan kumaÅŸlar için geçerlidir. Süs, aksesuar, farklı boya türleri ve karışımlar söz konusu olduÄŸunda etiket (temizleme) talimatına uyularak bakım yapılmalıdır.

Tekstil Ürünlerinin Etiketlenmesi

Tüketicilere ve kuru temizleme firmalarına; ürünlere bakım, yıkama, kuru temizleme nasıl yapılır sorusunun cevabını veren semboller, tekstil ürününün üzerine doÄŸrudan yerleÅŸtirilir veya ürüne kalıcı bir ÅŸekilde konulmuÅŸ olan bir etiket üzerine yazılır.
Tekstil ürününün, giysilerin kullanım süresi boyunca bakımında kullanılacak olan semboller, kolayca okunabilirliklerinin korunmasını saÄŸlayacak ÅŸekilde; dokuma, baskı veya diÄŸer iÅŸlemlerle yapılabilir.
Etiketler; üzerinde belirtilen ve konuldukları tekstil ürününün, giysinin bakımı, temizlenmesi için maruz kalacağı iÅŸlemlere nasıl dayanıklıysa en az onlar kadar dayanıklı olan malzemeden yapılmalıdır.
Etiketler ve semboller, tüketicinin kolayca okunmalarını saÄŸlayacak büyüklükte olmalı ve tüketici tarafından kolayca bulunabilmelidir. Sembollerin hiçbir kısmı dikiÅŸ arasında kalarak gizlenmemelidir. Bakım, kuru temizleme sembolleri; eÅŸ sembollerin, tekstil ürününün (metre ile ölçülerek satılan ürünler hariç), giysinin üzerine kalıcı bir ÅŸekilde konulmuÅŸ olması koÅŸuluyla bunların üzerlerinde veya ambalajlarında kalıcı olmayan etiketler ÅŸeklinde de ayrıca verilebilir.

İstanbul Ticaret Odası - Riayeti Mecburi Mesleki Karar (Kuru Temizleme)

• Madde 6: Kuru temizleme firmaları, giyim eÅŸyası veya diÄŸer tekstil ürünlerinin, varsa üzerinde bulunan temizleme talimatında veya kumaşın cins ve özelliÄŸine uygun olarak temizlik iÅŸlemleri yapmak zorundadırlar.
• Madde 7: Temizleme talimatına veya kumaÅŸ cins ve özelliÄŸine aykırı olarak yapılan temizleme, bakım iÅŸlemlerinden ve kuru temizleme yerine tüketicinin bilgisi olmadan yapılan yıkama iÅŸleminden meydana gelecek bozulmalardan ürünü temizleyen firma sorumlu tutulur.
• Madde 8: Kuru temizleme iÅŸleminde kullanılan kimyevi madde yanlışlığı nedeniyle meydana gelecek bozulmalardan kuru temizle yapan firma sorumludur.
• Madde 9: Her bakımdan uygun temizleme yapılmasına raÄŸmen, önceden anlaşılması mümkün olmayan kumaÅŸ, boyama, astar ve tela gibi dikiÅŸ malzemelerinin hatası nedeniyle meydana gelen bozukluklardan ya da düÄŸme, toka ve fermuar gibi tamamlayıcı aksesuarların bozulmalarından, ürünü talimatına göre temizleyen kuru temizleme firması sorumlu tutulamaz. Giysi veya diÄŸer tekstil ürünleri üzerinde kullanım talimatı bulunmaması ya da firma yetkililerinin kuru temizlemenin olumlu sonuç vermeyeceÄŸi veya giysi ya da tekstil ürününün bozulabileceÄŸi kanısına varması halinde, bu husus ile birlikte müÅŸterinin kuru temizleme yapılmasında ısrar ettiÄŸinin teslim fiÅŸi üzerinde belirtilmesi ÅŸartıyla kuru temizleme firması muhtemel bozukluklardan sorumlu tutulamaz.